T.C. Mİllî Eğİtİm BakanlIğI
ERZURUM / PALANDÖKEN - İbni Sina İlkokulu

Haftalık Rehberlik

Ara

Haftanın "Biliyor musunuz "panosunu 4/B sınıfından Elif Sude Canyurt,Ebrar Ceren Çinici, Mehmet Fatih Zegerek, Ahmet Eren Akpınar ve Mahmut Hüda AykuT hazırladılar. Öğrencilerimiz teknoloji bağımlılığının zararları oyun bağımlılığı gibi bir çok konuda araştırmalarını panoya astılar.

Kas

Okulumuzun " Biliyor musun " panosunda bu hafta Sigara Bağımlılığı var.  4-A sınıfı öğrencilerinden Mustafa Yavuz GÜVEN, mEHMET eMİN KAVALCI, Rümeysa YORULMAZ,  Nevalnur EROĞLU, Sahra ÇAKMAK, Ftama Beyza ARAS ve Elif Ece ERKAL'ın hazırladığı panoyu incelemek için öğrencileri bekliyoruz.

Ekm

Teknoloji bağımlılığı ne demek?

Teknoloji bağımlılığı telefon, bilgisayar, akıllı cihazlar, oyun konsolları, tabletler ve benzeri gibi dijital aygıtların aşırı ve kontrolsüz kullanılması sebebiyle ortaya çıkan bir bağımlılık türüdür. Tıpkı sigara bağımlılığı ya da alkol bağımlılığı gibi ruha zarar verecek düzeydedir diyebiliriz. Yapılan araştırmalara göre her 8 kişiden 1'inde teknoloji bağımlılığı görülebiliyor. Teknoloji bağımlılığı hemen her yaşta görülebilir hale geldi. Teknolojinin zararları kulağımızı tırmalarken teknolojinin yararlarını da göz ardı etmemiz imkânsız. Uzmanlara göre aslında teknoloji kötü bir şey değildir. Ancak teknolojiyi bir bağımlılık haline dönüştüren bireylerde bu durum ciddi bir tedavi gerektirebilir. Hatta bazı profesyonel görüşlere göre teknoloji bağımlılığının tedavisi, uyuşturucu bağımlılığı kadar zorlayıcı olabilir. Çünkü teknolojiye aşırı düşkün ve kontrolsüz kişilerde artık bu durum gündelik hayatı etkiler. Teknoloji bağımlılığının altında yatan pek çok sebep vardır. Bunlardan birkaçını listeleyelim.

Teknoloji bağımlılığının sebepleri nelerdir?

Teknoloji bağımlılığı altında pek çok nedeni barındırır. Kişisel davranışların, biyolojik ve genetik nedenlerin etkili olduğu görülüyor. Teknoloji bağımlılığına neden olan bazı faktörleri aşağıdaki gibi özetleyebiliriz.

  • Zihin sağlığı

Teknoloji bağımlılığın zihin sağlığı yerinde olmayan bireylerde daha fazla görüldüğü biliniyor. Özellikle anksiyete, depresyon, sosyal fobi ya da uyku sorunları olan kişilerde teknoloji bağımlılığının izleri daha çok görülüyor.

  • Kişisel özellikler

Özellikle sosyal ilişkiler konusunda başarısız ve aynı zamanda utangaç olan kişilerde teknoloji bağımlılığı görülebiliyor. Kişi utangaçsa ve sosyalleşme konusunda sıkıntı yaşıyorsa kendini sosyal mecralarda daha güvenli ve rahat hissedebiliyor. Bu nedenle topluma karışmak yerine tüm vaktini sosyal medyada geçirebiliyor.

  • Dış etkenler

Dış etkenlere kısaca çevresel olaylar diyebiliriz. Örneğin iş stresi yaşayan kişilerin sosyal medyaya daha düşkün olduğu görülebiliyor ki aynı şekilde kişisel hayatta yaşanan olaylar da insanı teknoloji bağımlılığına doğru sürükleyebiliyor. Kişi iş hayatında başarısız ise kendini teknoloji ile yoğurabiliyor ve böylece stres seviyesini düşürebiliyor.

Teknoloji bağımlılığının belirtileri nelerdir?

Pek çoğumuz sosyal medyayı aktif olarak kullanıyoruz. Konu teknoloji bağımlılığı olunca ister istemez "Acaba ben de bağımlı mıyım?" sorusu gelebiliyor. Teknoloji bağımlılığının belirtilerini aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür.

  • Farkında olmadan ya da farkında olarak sosyal medyada ya da internette saatler harcamak.
  • Gece geç saatlere kadar bilgisayar başından ayrılamamak.
  • Bilgisayardan uzak kalındığında ya da telefon ile bir süre meşgul olunmadığında kendini boşlukta hissetmek diğer bir deyişle "eksik" olmak.
  • İnternete girebilmek için günlük hayattan feragat etmek. Örneğin yemek yemeği ya da sosyalleşmeyi ötelemek.

Teknoloji bağımlılığı tedavisi nasıldır?

Yukarıda da sözünü ettiğimiz gibi teknoloji bağımlılığı da en az diğer bağımlılıklar kadar zararlıdır. Teknoloji bağımlılığının altında psikolojik nedenler yatıyor olabilir. Bu nedenle önce psikolojik etkileri ve nedenleri ortaya çıkarmak gerekir. Yapılan tespitin ardından uzman görüşü doğrultusunda tedavi sürecine geçilebilir. Önemli olan mutlaka işin uzmanı kişilerden destek almaktır. Doğru tedavi ile teknoloji bağımlılığı konusunda iyi bir yol kat etmek mümkündür.

Ekm

Uzun süre televizyon izlemenin zararları:

Dikkat problemleri okul çağındaki çocuklar arasında gittikçe daha yaygın olarak görülmektedir. Yapılan araştırmalarda fazla televizyon izlemenin çocukların dikkat sürelerini kısalttığı gösterilmiştir. Çocukların televizyon izleme süreleri sınırlandırıldığında dikkat sürelerinin arttığı bulunmuştur.

Televizyon başında geçirilen uzun süre; aile içi sosyal izolasyona, çocuğun anne babadan görmesi gereken ilgi ve sevginin azalmasına, anne baba ile ilişkilerin bozulmasına, sorumlulukların yerine getirilmesinde aksaklıklara, dikkat süresinde kısalmaya, dil gelişimi ve kullanımında sorunlara, düşünme becerisinde gerilemeye, şiddet eğilimine, korkuların artmasına, tüketimin körüklenmesine ve sosyalleşmenin engellenmesine bireyselliğin pekişmesine neden olmaktadır.

Her 3-5 saniyede bir değişen, sürekli hareket ve canlılık içeren televizyon programlarını çok fazla izleyen çocuklar gerçek dünyalarının da aynı şekilde olmasını beklemektedirler. Zamanlarının çoğunu televizyon başında geçiren çocuklar için, ev ve sınıf ortamı fazla durağan ve sıkıcı gelmeye başlamaktadır. Televizyon dışında kendi kendini oyalamakta, oyun kurup oynamakta ya da kaliteli ve keyifli zaman geçirmekte zorlanan çocukların sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Çocuklarımızın televizyonda seyrettikleri bir dizinin tekrarını yeniden izledikleri, aynı çizgi film cdlerini defalarca seyrettikleri bilinmektedir. Seyredilen bir programın belgeseller gibi öğretici bir niteliği olmadığı sürece tekrar tekrar seyredilmesinin çocuğa kazandıracağı hiçbir şey yoktur.

Anne baba olarak bu konuda yapabileceklerimiz:

  • Çocuklarımızın televizyonda seyrettiklerinden haberdar olmamız, zaman zaman onlarla birlikte oturup aynı programları seyretmemiz ve izledikleri üzerine konuşmamız,

  • Seyredecekleri konusunda seçici olmalarını sağlamamız, ardarda devam eden çizgi filmlerin hepsini seyretmek yerine gerçekten sevdiklerini, ilgi duyduklarını belirmesi için yönlendirmemiz,

  • Seyretmek istediği program bittiğinde televizyonu kapatıp farklı bir faaliyete ondan sonra başlamasını sağlamamız. Yemek yemek, oyun oynamak, masa başında çalışmak gibi bir etkinlik yaparken televizyonu kapalı tutmamız,

Böylece yaptığında alınacak verim artacaktır. Ayrıca hep vurgulandığı gibi, günümüz şartlarında tüm ailenin bir araya gelebildiği ender zamanlardan biri olan yemek sofrası aile fertlerinin neşe içinde sohbet edecekleri, iletişim kuracakları mekanlar olmalıdır, Televizyon karşısında yenen yemek bunu engellemektedir.

  • Televizyon seyredilecek süreyi kısıtlı tutmamız, televizyona alternatif yapabileceği keyifli faaliyetlerin listesini beraber hazırlamamız, onunla hoşlanacağı etkinliklerde birlikte kaliteli zaman geçirmemiz,

Oyun oynamak aile içi ilişkilerin niteliği açısından da yararlı olacak, ilişkileri, karşılıklı duygu ve düşünce paylaşımlarını zenginleştirip, geliştirecektir. Günümüzde televizyonda seyredeceklerini kaçırmamak için ev dışı yapılan programlara katılmak istemeyen veya programını dizi saatlerine göre yapan, arkadaşları ile buluşmayı reddeden, gezmeye götürülmeye tepki veren, erken yatmaya direnç gösteren, sabah okula giderken hazırlanmakta zorlanan çocuk sayısı az değildir.